เทโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร

 บทที่ 5 อินเทอร์เน็ต

1. อินเทอร์เน็ต

1.1 ความหมายของอินเตอร์เน็ต อินเตอร์เน็ต (Internet)

 เป็นเครือข่ายขนาดใหญ่ที่เชื่อมต่อเครือข่ายคอมพิวเตอร์ส่วนบุคคลขององค์กรธุรกิจ หน่อยงานของรัฐบาล สถานศึกษา ตลอดจนเชื่อมโยงเครือข่ายคอมพิวเตอร์เหล่านี้สามารถเข้าถึงได้จากคอมพิวเตอร์หรืออุปกรณ์อื่น ๆ จากที่ต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นบ้าน สำนักงาน โรงเรียน ชายทะเล หรือร้านอาหารทั่วโลก

                ในปัจจุบันมีคนจากทั่วโลกนับพันล้านคนที่เข้าถึงบริการบนอินเตอร์เน็ต เช่น เวิลด์ไวด์เว็บ อีเมล์ (e-mail) พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ (e-commerce) ห้องคุย (chat room)

การส่งการทันที (Instant messaging) และวอยซ์โอเวอร์ไอพีหรือวีโอไอพี

1.2 โครงสร้างพื้นฐานของอินเตอร์เน็ต

ประกอบด้วยเครือข่ายระดับท้องถิ่น ระดับภูมิภาค ระดับชาติ และระดับนานาชาติ ที่เชื่อมโยงเข้าด้วยกัน อินเตอร์เชื่อมโยงข้อมูลจากเครือข่ายคอมพิวเตอร์หนึ่งไปยังเครือข่ายอื่นด้วยความเร็วและคุณภาพที่ต่างกัน ขึ้นอยู่กับรูปแบบการสื่อสาร และสื่อที่ใช้ในการเชื่อมโยงเครือข่าย เช่น สายโทรศัพท์ สายไฟเบอร์ออพติก และคลื่นวิทยุ

                ถึงแม้ปัจจุบันพื้นที่ให้บริการอินเตอร์เน็ตทั่วโลกจะเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง อินเตอร์เน็ตก็ยังเป็นเครือข่ายสาธารณะที่ไม่มีผู้ใดเป็นเจ้าของ หน่วยงานทางของรัฐและเอกชนมีหน้าที่ในการดูแล และจัดการจราจรข้อมูลบนอินเตอร์เน็ตในเฉพาะเครือข่ายที่ได้รับผิดชอบ

1.3 การเข้าถึงอินเทอร์เน็ต

            ผู้ใช้ที่เป็นคนทำงาน นักเรียนหรือนักศึกษา มักจะเข้าถึงอินเตอร์เน็ตความเร็วสูง ขณะที่ผู้ใช้ทั่วไปใช้วิธีการเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตโดยใช้โมเด็มผ่านสายโทรศัพท์ ที่ซึ่งเป็นอินเตอร์เน็ตในความเร็วต่ำ หรือเชื่อมต่อจากบรอดแบนด์อินเตอร์เน็ต (broadband internet connection) เช่น เอดีเอสแอล (Asymmetric Digital Line: ADSL) เคเบิลโมเด็มที่เชื่อมต่อกับเครือข่ายเคเบิลทีวี  หรือเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตแบบไร้สาย เช่น ไวไฟ หรืออินเตอร์เน็ตผ่านดาวเทียม

สถานที่สาธารณะหลายแห่ง เช่น โรงเรียน มหาวิทยาลัย สนามบิน ห้างสรรพสินค้า โรงแรม มักจะมีบริการอินเตอร์เน็ตมีสายและไร้สาย เพื่อให้ผู้ใช้อุปกรณ์ และ พกพาสามารถเข้าถึงอินเตอร์เน็ตได้สะดวก

ผู้ใช้บริการอินเตอร์เน็ต หรือ ไอเอสพี (Internet Service Provider : ISP) ให้บริการการเชื่อมต่อเข้าสู่อินเตอร์เน็ตสำหรับผู้ใช้ โดยอาจคิดค่าบริการเป็นรายเดือน  บริษัทที่ให้บริการอินเตอร์เน็ต ในประเทศไทย  เช่น ทีโอที ซีเอส ล็อกช์อินโฟ กสท. โทรคมนาคม ทีทีแอนด์ที และ สามารถเทลคอม นอกจากนี้ ไอเอสพี ยังให้บริการเสริมอื่น เช่น อีเมล เว็บเพจ  พื้นที่จัดเก็บข้อมูล หรือโทรศัพท์ระหว่างประเทศ ตัวอย่างการเข้าสู่บริการอินเตอร์เน็ตโดยผ่านผู้ให้บริการ

1.4 การติดต่อสื่อสารบนอินเตอร์เน็ต 

            คอมพิวเตอร์ที่ติดต่อสื่อสารระหว่างกันบนอินเทอร์เน็ต มีคุณลักษณะที่แตกต่างกัน เช่น ประเภทของคอมพิวเตอร์ ซีพียู หรือระบบปฏิบัติการนอกจากนี้รูปแบบการเชื่อมโยงเครือข่ายคอมพิวเตอร์ที่เข้าสู่อินเทอร์เน็ตไม่จะเป็นแลนหรือแวนก็อาจมีรูปแบบที่แตกต่างกัน การที่อินเทอร์เน็ตสามารถเชื่อมโยงคอมพิวเตอร์ที่มีความแตกต่างกันให้สามารถทำงานร่วมกันได้ เนื่องจากใช้โพรโทคอลเดียวกันในกันสื่อสารที่เรียกว่า ทีซีพี/ไอที(Transmission Control Protocol/Internet Protocol: TCP/IP )

เลขที่อยู่ไอพี

 เครื่องคอมพิวเตอร์ที่เชื่อมโยงกันอยู่บนอินเทอร์เน็ต จะมีหลายเลขอ้างอิงในการติดต่อสื่อสารเรียกว่า เลขที่อยู่ไอพีแอดเดรส (IP address) ซึ่งจะต้องไม่ซ้ำกันเลย โดยไอพีแอดเดรสประกอบด้วยเลข 4 ชุด ซึ่งแยกกันด้วยเครื่องหมายจุด เช่น 202.29.77.155 ซึ่งเป็นไอพีแอดเดรสของเว็บไซต์สถานบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.)

ระบบชื่อโดเมน

                เนื่องจากเลขที่อยู่ไอพีอยู่รูปแบบของชุดตัวเลขซึ่งยากต่อการจดจำและอ้างอิงระหว่างในการใช้งานดังนั้นจึงกำหนดให้มีระบบชื่อโดเมน (Domain Name System: DNS)ซึ่งแปลงเลขที่อยู่ไอพีให้เป็นชื่อโดเมนที่อยู่ในรูปแบบของชื่อย่อภาษาอังกฤษหลายส่วนคั่นด้วยเครื่องหมายจุด เช่น www.ipst.ac.th ผู้ใช้สามารถจดทะเบียนชื่อโดเมนสำหรับคอมพิวเตอร์ของตนผ่านผู้ให้บริการจดทะเบียนชื่อโดเมนที่ได้รับอนุญาต ตัวอย่างระบบชื่อโดเมน

2. เวิลด์ไวด์เว็บ

            เวิลด์ไวด์เว็บ (world wide web) หรือเรียกสั้นๆ ว่า เว็บ เป็นการให้บริการข้อมูลแบบไฮเปอร์เท็กซ์ (hypertext) ที่ประกอบไปด้วยเอกสารจำนวนมากที่มีการเชื่อมโยงกัน ซึ่งเป็นแหล่งข้อมูลขนาดใหญ่ที่ผู่ใช้อินเตอร์เน็ตสามารถเข้าถึงโพรโทคอลที่เรียกว่าเอชทีทีพี (Hypertext Transfer Protocol: HTTP) นอกจากนี้เวิลด์ไวด์เว็บคอนเซอร์เทียม ได้นิยามคำว่า เว็บ คือ จักรวาลของสารสนเทศที่สามารถเข้าถึงได้ผ่านเครือข่าย และทำให้เกิดองค์ความรู้แกมนุษยชาติ สำหรับคำที่เกี่ยวข้องกับเวิลด์ไวด์เว็บที่ควรทราบ เช่น  เว็บเพจ (web page) เป็นหน้าเอกสารที่เขียนขึ้นในรูปแบบภาษาเอชทีเอ็มแอล (Hypertext markup language: HTML) ซึ่งสามารถเชื่อมโยงไปยังเอกสารหน้าอื่นได้ โดยเรียกดูผ่านเว็บเบราว์เซอร์

  เว็บไซต์ (web site) เป็นกลุ่มของเว็บเพจที่มีความเกี่ยวข้องกัน ปละอยู่ภายใต้ชื่อ โดเมนเดียวกัน

  เว็บเซิร์ฟเวอร์ (web server) เป็นเครื่องคอมพิวเตอร์ที่ให้บริการเว็บเพจ เมื่อผู้ใช้ร้องขอเว็บเพจผ่านเว็บเบราว์เซอร์ โดยใช้ยูอาร์แอล (Uniform Resource Locator : URL ) ระบุตำแหน่งของเว็บเพจ เว็บเซิร์ฟเวอร์จะว่งเว็บเพจที่ค้นหาได้กลับไปแสดงผลผ่านเว็บเบารว์เซอร์ของผู้ใช้

2.1 การเรียกดูเว็บ เว็บเบราว์เซอร์ (Web browser)

เป็นโปรแกรมใช้สำหรับแสดงเว็บเพจ และสามารถเชื่อมโยงไปยังส่วนอื่นในเว็บเพจเดียวกันหรือเว็บเพจอื่นผ่านการเชื่อมโยงหลายมิติ หรือไฮเปอร์ลิงค์ (hyperlink) เรียกสั้นๆ ว่า ลิงค์ (link) เว็บเบราว์เซอร์ช่วยเพิ่มความน่าสนใจในการใช้งานอินเตอร์เน็ต นอกเหนือไปจากการสื่อสารหรือการแลกเปลี่ยนไฟล์ระหว่างเครือข่าย ตัวอย่างเว็บเบราว์เซอร์ เช่น Mozilla Firefox, Microsoft Internet Explorer, Apple Safari, Google Chrome และ Opera

2.2 ที่อยู่เว็บ

ในการอ้างอิงตำแหน่งของแหล่งข้อมูลบนอินเตอร์เน็ตที่ผู้ใช้ร้องขอ เช่น เว็บเพจ สามารถทำได้โดยการระบุยูอาร์แอล (Uniform Resource Locator : URL) ซึ่งมีแบบดังนี้

โพรโทคอล ใช้สำหรับระบุมาตรฐานที่ใช้ในการแลกเปลี่ยนข้อมูลผ่านเว็บ เช่น เอชทีทีพี ลและเอฟทีฟี (File transfer protocol: FTP) ในกรณีของเชอทีทีพี ส่วนใหญ่แล้วผู้ใช้สามารถจะละส่วนของโพรโทคอลนี้ได้ เนื่องจากถ้าไม่รระบุโพรโทคอล เว็บเบราว์เซอร์จะเข้าใจว่าผู้ใช้มีความประสงค์จะใช้โพรโทคอล เอชทีทีพีเพื่อเข้าถึงเว็บเพจ

ชื่อโดเมน ใช้สำหรับระบุชื่อโดเมนของเว็บเซิร์ฟเวอร์ของผู้ให้บริการข้อมูล เช่น ชื่อเมน www.ipst.ac.th

  เส้นทางเข้าถึงไฟล์ (path) ใช้สำหรับระบุตำแหน่งของไฟล์จากเว็บเซิร์ฟเวอร์

            ชื่อข้อมูล ชื่อไฟล์ที่ร้องขอ เช่น ไฟล์ไฮเปอร์เท็กซ์ ไฟล์รูปภาพ ไฟล์วีดิทัศน์ ไฟล์เสียง ในกรณีที่ยูอาร์แอลระบุเฉพาะชื่อโดเมนโดยไม่ได้ใช้ระบุเส้นทางเข้าถึงไฟล์ และ/หรือชื่อๆฟล์มีความหมายว่าให้เข้าถึงหน้าหลัก หรือโฮมเพจ (home page) ของเว็บเซิร์ฟเวอร์นั้น ซึ่งโยทั่วไปเป็นการเข้าถึงชื่อไฟล์ที่กำหนดไว้ เช่น index.html, main.phpและ default.asp

2.3 การค้นหาผ่านเว็บ

  โปรแกรมค้นหา หรือเสิร์ชเอนจิน (SEARCH ENGINES) ใช้ค้นหาสำหรับเว็บเพจที่ต้องการโดยระบุคำหลักหรือคำสำคัญ (KEYWORD) เพื่อนำไปค้นหาฐานข้อมูลขนาดใหญ่ ซึ้งรวบรวมเว็บเพจต่างๆ ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็นรายการเว็บเพจที่ประกอบด้วยคำหลักที่ระบุ ช่วยให้เราสามารถเข้าถึงข้อมูลทุกประเภท หลากหลายรูปแบบ เพื่อการศึกษาหรือเพื่อความบันเทิงได้อย่างรวดเร็ว

โปรแกรมค้นหาสามารถให้บริการข้อหาข้อมูลตามประเภท หรือแหล่งของข้อมูล เช่น ค้นหาเฉพาะข้อมูลที่เป็นภาพ วีดิทัศน์ เสียง ข่าว แผ่นที่ หรือบล็อก โปรแกรมข้อหาแต่ละโปรแกรมอาจใช้วิธีที่แตกต่างกันในการจัดอันดับความเกี่ยวข้องของเว็บเพจกับคำหลักที่ระบุ โดยเว็บเพจที่มีความเกี่ยวข้องกับคำหลักมากที่สุดจะอยู่ในอันดับบนสุด ตัวอย่างโปรแกรมค้นหา เช่น Ask AltaVista Bing Google และ yahoo

  ตัวการดำเนินการในกานค้นหา เพื่อให้การค้นหาข้อมูลด้วยโปรแกรมค้นหาเป็นไปอย่างมี่ประสิทธิภาพ ผู้ใช้สามารถใช้ตัวดำเนินการในการค้นหา(search engine operators)ประกอบกับคำหลัก  จะช่วยให้ได้ผลลัพธ์ในการค้นหาที่ดียิ่งขึ้น

2.4 เว็บ 1.0 และเว็บ2.0

เว็บ1.0(wed 1.0)เป็นเว็บในยุดแรกเริ่มที่มีลักษณะให้ข้อมูลแบบทางเดียว ผู้ใช้ทั่วไปเข้าถึงเพจในฐานะผู้บริโภคข้อมูลและสารสนเทศตามที่ผู้สร้างได้รับรายระเอียดไว้เพียงอย่างเดียวไม่ค่อยมีการปรับปรุงให้ทันสมัย และมีรูปแบบการใช้งานได้หลากหลาย ทั้งนี้อาจเนื่องมาจากข้อจำกัดหลายประการ เช่น ความรู้ความสามรถในการใช้คอมพิวเตอร์ เทคโนโลยีระบบเครือข่ายช่องทางในการเชื่อมต่อเข้าสู้อินเตอร์เน็ต เทคโนโลยีในการพัฒนาเว็บ อีกทั้งจำนวนผู้สร้างเว็บมีอยู่เป็นจำนวนน้อย กว่าเมื่อเทียบกับจำนวนผู้เข้าถึงเว็บเพื่อบริโภคข้อมูลและสารสนเทศ

                ต่อมามีการพัฒนาเทคโนโลยีที่สนับสนุนการใช้งานบนอินเตอร์เน็ต ทำให้ผู้ใช้ทั่วไปสามารถเป็นส่วนหนึ่งของผู้ให้ข้อมูลในรูปแบบต่างๆที่ปรากฏบนเว็บเพจ เช่น การโพสต์ข้อความ  รูปภาพ  วีดิทัศน์  ความคิดเห็น  การจัดอันดับ  ด้วยความแตกต่างที่พบได้ดังนี้จริงได้มีการเรียกเว็บประเภทนี้ว่าเว็บ 2.0 (wed 2.0)

ลักษณะเด่นที่พบในเว็บ 2.0 ที่แตกต่างจากเว็บ 1.0 เช่น มีการสร้างเครือข่ายทางสังคมผ่านเว็บไซด์ มีการพัฒนาความร่วมมือแบบออนไลน์ มีการแบ่งปันข้อมูลและแลกเปลี่ยนความคิดเห็นระหว่างผู้ใช้อินเตอร์เน็ต รวมถึงมีการใช้งานอินเตอร์เน็ตผ่านโทรศัพท์เคลื่อนที่ หรืออุปกรณ์คอมพิวเตอร์แบบพกพาเพิ่มมากขึ้น

3. บริการบนอินเตอร์เน็ต

บริการอินเตอร์เน็ต เป็นบริการเพื่อตอบสนองความต้องการในด้านการสื่อสารของผู้ใช้ในรูปแบบต่างๆทั้งในระดับ บุคคล กลุ่ม และองค์กร ในปัจจุบัน มีการบริการอินเตอร์เน็ตเป็นช่องทางในการแบ่งปันความคิด ข้อมูล สารสนเทศ รวมถึงความรู้โดยอาศัยเครื่องมือ เทคโนโลยีในการบริการต่างๆบนอินเตอร์เน็ต

3.1 ไปรษณีย์อิเล็กทรอนิกส์ หรือ อีเมล (E-maill)

บริการรับส่งจดหมายในรูปแบบอิเล็กทรอนิกส์ที่ได้รับความนิยมจากผู้ใช้ โดยสามารถส่งได้ทั้งข้อความ และไฟล์ต่างๆ ซึ่งผู้รับและผู้ส่งต้องมีที่อยู่อีเมล (E-maill Add Ress) เพื่อระบุตัวตนบนเครือข่าย เปรียบเสมือนเป็นที่อยู่ที่ใช้รับและส่งจดหมาย

มารยาทของการสื่อสารผ่านอีเมล

1. ใช้หัวเรื่องที่สรุปสาระสำคัญของเนื้อหาอีเมล

2. เขียนเนื้อหาให้มีสาระในการสื่อสารที่ชัดเจน

3. เขียนข้อความให้กระชับ ไม่เยิ่นเยื้อ เหมาะสมกับการะเทศะ และลงชื่อผู้เขียนทุกครั้ง

4. ใช้ DCC ในการระบุผู้รับเมื่อส่งข้อความถึงผู้รับจำนวนมาก เพื่อปกป้องความเป็นส่วนตัวของผู้รับที่ระบุใน DCC

5. อย่าใช้อักษรภาษาอังกฤษ ตัวพิมพ์ใหญ่ ซึ่งแสดงถึงการตะโกน หรือข่มขู่ผู้อ่าน

6. จัดระเบียบข้อความเป็นย่อหน้าเพื่อสะดวกต่อความต้องการต่อการอ่าน

7. ใช้ภาษาที่เหมาะสมและตัวสะกดที่ถูกต้อง

8. ใช้การตอบกลับ (Reply) แทนการเขียน (Compose) ข้อความใหม่

9. ใช้การตอบกลับไปยังทุกคนเมื่อจำเป็น

10. ใช้ตัวอักษรย่อหรือสัญรูปอารมณ์ที่ไม่ฟุ่มเฟือยจนเกินไป

3.2 การสื่อสารในเวลาจริง (Real Time Communication) 

เป็นการสื่อสาร ระหว่างบุคคลที่สามารถโต้ตอบกลับได้ทันทีผ่านเครือข่ายการสื่อสาร สามารถส่งเป็นข้อความภาพ ภาพเคลื่อนไหว เสียง ไปยังผู้รับ ในการสื่อสารนี้ผู้ใช้ต้องเข้าใช้ระบบในขณะเดียวกันและข้อความจะถูกส่งจากผู้ใช้หนึ่งไปยังผู้ใช้หนึ่งทุกคนในกลุ่มได้ ตัวอย่างการสื่อสารในเวลาจริง เช่น การแชท ห้องคุย และวอยซ์โอเวอร์ไอพี

แชท (Chat) เป็นการสนทนาผ่านอินเตอร์เน็ต ทั้งระหว่างบุคคล หรือ ระหว่างกลุ่มบุคคล โดยอาศัยโปรแกรมประยุกต์ เช่น windows live และ yahoo messenger ตัวอย่างโปรแกรมแชท

            ห้องคุย (Chat Room) เป็นการสนทนาผู้ใช้สามารถเลือกประเภทของหัวข้อที่สนใจซึ่งแบ่งไว้เป็นห้องต่างๆ เพื่อพูดคุยกันระหว่างบุคคลหรือเป็นกลุ่ม การสนทนารูปแบบนี้อำนวยความสะดวก เพิ่มประสิทธิภาพ และช่วยประหยัดเวลาการสื่อสารข้อความไปยังบุคคลต่างๆ โดยอาจ จะสื่อสารในรูปแบบข้อความ การแบ่งปันไฟล์ หรือ การใช้เว็บแคมควบคู่กันไประหว่างการสื่อสาร ตัวอย่างห้องคุย เช่น CHATABLANCA

             วอยซ์โอเวอร์ไอพี หรือวีโอไอพี (Voice Over IP : VoIP) ช่วยให้ผู้ใช้สามารถคุยกับผู้อื่นผ่านทางอินเทอร์เน็ต

3.3  เว็บไซต์เครื่องข่ายทางสังคม (social networking web sites)

 เป็นชุมชนออนไลน์ที่สมาชิกในชุมชนมีปฏิสัมพันธ์ระหว่างกัน โดยมีเป้าหมายในการเป็นจุดเชื่อมโยงระหว่างผู้ใช้ โดยอาจเชื่อมผ่านกิจกรรมอย่างใดอย่างหนึ่งที่มีผู้ใช้มีความสนใจร่วมกัน เช่น การแบ่งปันวีดีทัศน์ การเล่าสู่กันฝังถึงประสบการณ์ที่ได้รับ การแสดงความรู้สึกหรือความคิดเห็น การทำความรู้จักกัน การมีส่วนร่วมในการอภิปราย และการรวมกลุ่ม เพื่อทำกิจกรรมที่สร้างสรรค์ หรือให้ข้อมูลทั่วไป ข้อมูลเชิงวิชาการ ข้อมูลในการประกอบอาชีพ ตัวอย่างเว็บไซต์เครือข่ายทางสังคม เช่นfacebook,myspace,linkedin,hi5และ GotoKnow

3.4 บล็อก (Blog)

เป็นระบบการบันทึกข้อมูลลำดับเหตุการณ์ในแต่ละวัน ประสบการณ์ความคิดเห็นของผู้เขียนบล็อกผ่านเว็บไซต์ ในรูปแบบการนำเสนอหัวข้อ ซึ่งผู้อ่านสามารถอ่านและแสดงความคิดเห็นได้ รายการหัวข้อที่ปรากฏในบล็อกมักจะเรียงลำดับหัวข้อที่นำเสนอล่าสุดไว้ที่ส่วนบน คำว่า “บล็อก” มาจากคำว่า “เว็บล็อก” (Web log) เนื่องจากข้อมูลแต่ละหัวข้อไว้ หัวข้อข้อมูลหรือความเห็นที่ถูกนำเสนอในบล็อกอาจจัดทำโดยบุคคลใดบุคคลหนึ่งที่เป็นเจ้าของบล็อก หรือบุคคลที่มีความสนใจร่วมกัน หรือมีความเชี่ยวชาญเฉพาะเหมือนกันจนเกิดชุมชนในบล็อกขึ้น ข้อมูลหรือความเห็นสามารถนำเสนอในรูปของข้อความ ภาพ หรือมัลติมีเดียได้ ตัวอย่างของบล็อก เช่น Blogger, GoogleBlogและ BLOGGANG

3.5 ไมโครบล็อก (Microblog)

เป็นบล็อกที่มีการแสดงหัวข้อและความคิดเห็นที่กระชับ กะทัดรัด ผู้ใช้ที่เป็นสมาชิกสามารถแลกหัวข้อจากบล็อกอื่นให้มาปรากฏในไมโครบล็อกของตนเอง

5.3.6 วิกิ (Wiki)

 เป็นรูปแบบการเผยแพร่ข้อมูลที่บุคคลต่างๆ ซึ่งเป็นผู้มีความรู้ ความชำนาญเฉพาะเรื่อง หรือเป็นผู้ปรับปรุงข้อมูลที่มีอยู่เดิมให้ทุกต้องและสมบูรณ์ยิ่งขึ้น รายละเอียดของข้อมูลที่เผยแพร่ก่อให้เกิดประโยชน์กับบุคคลทั่วไป องค์กรธุรกิจสามารถใช้เป็นที่รวบรวมเอกสารที่เกี่ยวกับการดำเนินการสำหรับให้บุคคลในองค์กรใช้อ้างอิงในการปฏิบัติงาน ดังนั้น วิกิ จึงเหมาะสำหรับเก็บรวบรวมรายละเอียดของเอกสารที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างสม่ำเสมอ

3.7 อาร์เอสเอส (Really Simple Syndication: RSS)

เป็นเทคโนโลยีที่ใช้สำหรับเผยแพร่ข้อมูลที่ถูกปรับปรุงให้ทันสมัยอยู่เป็นประจำได้แบบอัตโนมัติ โดยผู้ใช้ต้องขอรับบริการผู้ใช้ไม่ต้องเข้าไปยังเว็บไซต์ที่สนใจโดยตรง ซึ่งแต่ละเว็บไซต์อาจมีความถี่ในการปรับปรุงข้อมูลที่แตกต่างกันไปผู้ใช้สามารถรับข้อมูลที่การให้บริการเผยแพร่แบบอัตโนมัติ   ที่ปรากฏบนหน้าเว็บ แล้วคลิกที่ปุ่มสัญลักษณ์ดังกล่าวเพื่อรวบรวมข้อมูลที่ขอรับบริการไว้เป็นสัดส่วนที่สะดวกต่อการเข้าถึง

3.8 พาณิชย์อิเล็กทรอนิกส์ (Electronic commerce หรือ e-commerce)

เป็นการทำธุรกรรมซื้อขายโดยใช้เว็บไซต์เป็นสื่อในการเสนอสิ้นค่า ทำผู้เข้าใช้บริการจากทุกประเทศเข้าถึงร้านค้าได้อย่างง่ายดาย และตลอด 24 ชม.

5.4 โปรแกรมที่ไม่พึงประสงค์

            ขณะใช้งานอินเตอร์เน็ตมักมีโปรแกรมที่ไม่พึงประสงค์แฝงมากับข้อมูล โปรแกรมลักษณะนี้เรียกว่า มัลแวร์ (malware) เป็นโปรแกรมที่ถูกสร้างขึ้นเพื่อทำลายระบบคอมพิวเตอร์ เช่น

  ไวรัส (Virus) ถูกสร้างขึ้นเพื่อสร้างความรำคาญให้กับผู้ใช้บริการและอาจร้ายแรงถึงขั้นทำลายระบบคอมพิวเตอร์ได้

   เวิร์ม (Worm) หรือหนอนคอมพิวเตอร์ เป็นโปรแกรมแปลกปลอมที่สามารถคัดลอกตัวเองได้แล้วส่งไปยังคอมพิวเตอร์อื่น ๆ ทันที

   ม้าโทรจัน (Trojan Horse) เป็นโปรแกรมแปลกปลอมที่ผ่านเข้าระบบคอมพิวเตอร์โดยการแอบแฝงตัวเองว่าเป็นคนอื่น

  สปายแวร์ (Spyware) เป็นโปรแกรมที่ถูกออกแบบมาให้คอยติดตามบันทึกข้อมูลส่วนบุคคลรายงานข้อมูลการใช้งานของผู้ใช้แต่ละคนบนอินเตอร์เน็ตหรือทำการปลี่ยนการตั้งค่าของโปรแกรมเบราว์เซอร์ใหม่ ซึ่งก่อให้เกิดความรำคาญและทำให้ประสิทธิภาพการทำงานช้าลง

  แอดแวร์ (Adware) เป็นโปรแกรมแอบแฝงที่เมื่อโปรแกรมได้รับการดาวน์โหลดหรือมีการติดตั้งในเครื่องคอมพิวเตอร์เรียบร้อยแล้วจะแสดงหน้าต่าง ป๊อปอัพ (Pop-up) มีการโฆษณษออกมาเป็นระยะ ๆ

  สแปม (Spam) เป็นการใช้ระบบส่งอีเมล์ในการส่งข้อความที่ไม่พึงประสงค์กับผู้ใช้เป็นจำนวนมาก สแปม ที่พบบ่อย คือการส่งข้อความโฆษณาสินค้า ผ่านระบบอีเมล์เรียกว่า เมลล์ขยะ (Junk Mail)

5. ผลกระทบการใช้งานอินเตอร์เน็ต

บริการบนอินเตอร์เน็ตมีการพัฒนาให้มีรูปแบบการใช้งานที่หลากหลาย ผู้ใช้สามารถเข้าถึงได้อย่างสะดวก และรวดเร็วสามารถใช้เป็นเครื่องมอในการแสวงหาความรู้ด้วยตนเอง ช่วยให้เกิดความเจริญก้าวหน้าในเชิงวิชาการ เพื่อสร้างความสัมพันธ์ระหว่างกันในสังคมใหม่ที่เรียกว่า สังคมในโลกไซเบอร์

                เนื่องจากสมาชิกในโลกไซเบอร์สามารถสร้างตัวตนใหม่ที่อาจมีบุคลิก นิสัย แม้แต่อายุที่แตกต่างไปจากตัวตนที่แท้จริง ทำให้เกิดปัญหาด้านต่าง ๆ เช่น

1. ปัญหาสุขภาพและความสัมพันธ์ทางสังคม ผู้ใช้งานอินเตอร์เน็ตต่อกันเป็นเวลานานเกินไปอาจก่อให้เกิดปัญหาโรคติดอินเตอร์เน็ต

2. ปัญหาอาชาญากรรมทางอิเล็กทรอนิกส์มีผู้ใช้อินเตอร์เน็ตเป็นช่องทางในการก่ออาชาญากรรมหลายรูปแบบเช่น

  เจาะระบบรักษาความปลอดภัย ให้สามารถเข้าถึงระบบคอมพิวเตอร์ เพื่อกระทำการใด ๆ กับคอมพิวเตอร์ให้เกิดความเสียหายในเชิงธุรกิจ การบิดเบือนข้อเท็จจริง

  ขโมยข้อมูลส่วนตัว โดยช่องทางการสื่อสารหรืออินเตอร์เน็ต โดยการปลอมแปลงเป็นผู้ดูแลระบบเพื่อหลอกล่อให้เป็นเยื่อเกิดความไว้วางใจ และหลงเชื่อ

  เผยแพร่ภาพอนาจาร การเผยแพร่ภาพอนาจารต่าง ๆ โดยวิธีการที่หลากหลาย ผ่านการสร้างไฟล์ไวรัส เจาะเข้ามาในระบบคอมพิวเตอร์

3. ปัญหาล่อลวงในสังคม จาการที่ผู้ใช้อินเตอร์เน็ต สร้างตัวตนขึ้นมาในการติดต่อสนทนากับผู้อื่นเพื่อล่อลวงให้คู่สนทนาสนใจตัวตนใหม่และนัดพบเพื่อกระทำอันตรายต่าง

บัญญัติ 10 ประการในการใช้งานคอมพิวเตอร์

1. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์ทำร้ายผู้อื่น

2. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์รบกวนผู้อื่น

3. ต้องไม่เปิดดูไฟล์ของผู้อื่นก่อนได้รับอนุญาต

4. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์ในการโจรกรรมข้อมูล

 5. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์สร้างหลักฐานเท็จ

 6. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์ในการคัดลอกหรือใช้โปรแกรมที่มีลิขสิทธิ์โดยไม่ได้รับอนุญาต

 7. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์ในการละเมิดการใช้ทรัพยากรคอมพิวเตอร์โดยที่ตนเองไม่มีสิทธิ

 8. ต้องไม่ใช้คอมพิวเตอร์เพื่อนำเอาผลงานของผู้อื่นมาเป็นของตน

 9. ต้องคำนึงถึงผลกระทบที่เกิดจากโปรแกรมที่ตนเองพัฒนาขึ้น

10. ต้องใช้คอมพิวเตอร์โดยเคารพกฎระเบียบกติกาและมารยาทในสังคม